Życiorys Stefana Żeromskiego
Urodził się 14 października 1864 we wsi Strawczyn (woj. kieleckie) w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Nauki elementarne pobierał w szkole wiejskiej w Psarach, w 1874 wstąpił do gimnazjum w Kielcach. W 1889 roku zmuszony został zarzucić studia z powodów finansowych. Pracował jako guwerner, udzielał korepetycji, systematycznie prowadził dzienniki. Jesienią 1886 zapisał się do warszawskiej Szkoły Weterynaryjnej, brał udział w pracach tajnych organizacji, w tym w Związku Młodzieży Polskiej. Z braku środków materialnych zmuszony był porzucić studia weterynaryjne; podjął pracę nauczyciela domowego w dworach szlacheckich na Kielecczyźnie, Mazowszu, Podlasiu i w Nałęczowie. W Nałęczowie poznał swoją przyszłą żonę, Oktawię z Radziwiłłów Rodkiewiczową, która mu ułatwiła nawiązanie kontaktów literackich. Jesienią 1892 roku objął posadę zastępcy bibliotekarza w Muzeum Polski w Rapeswillu. Czteroletni pobyt w Szwajcarii umożliwił m.in. poznanie materiałów archiwalnych do dziejów polskiej emigracji XIX wieku, tutaj też nawiązał bliskie znajomości z politykami, związanymi z ówczesnym ruchem socjalistycznym. W tym okresie ukazują się pierwsze książki "Rozdzióbią nas kruki, wrony" (1895), Opowiadania (1895), Syzyfowe prace (1897). W latach 1897-1904 pracował w bibliotece Ordynacji Zamoyskich w Warszawie. Po roku 1904 sytuacja materialna pozwoliła mu zająć się wyłącznie działalnością pisarską; przebywa w Nałęczowie, Zakopanem, we Włoszech, na trzy lata przenosi się do Paryża. Po powrocie do kraju w 1912 osiada w Zakopanem, gdzie spędza lata pierwszej wojny światowej. W tym okresie rozwodzi się z Oktawią Żeromską, nawiązuje związek Anną Zawadzką. Jesienią 1818 przenosi się do Warszawy. W okresie plebiscytu na Warmii i Mazurach razem z Janem Kasprowiczem bierze udział w agitacji na rzecz przyłączenia tych ziem do Polski. W 1920 zakłada Towarzystwo Przyjaciół Pomorza. Pełni funkcje korespondenta wojennego w czasach wojny polsko-bolszewickiej. Zabiera publicznie głos w kwestiach publicznych, atakowany przez prawicę polityczną. Był inicjatorem projektu Akademii Literatury, założyciel Straży Piśmiennictwa Polskiego i polskiego oddziału PEN-Clubu (1924), współtwórca i pierwszy prezes Związku Zawodowego Literatów Polskich. Niepowodzeniem kończą się starania o przyznanie mu Nagrody Literackiej Nobla. Umiera 20 listopada 1925 roku w Warszawie. Pogrzeb Stefana Żeromskiego 23 listopada 1925 stał się manifestacją narodową, pisarza pochowano na warszawskim cmentarzu ewangelicko-reformowanym.
Posługiwał się pseudonimami: Maurycy Zych, Józef Katerla.
Twórczość:
do roku 1898:
"Rozdzióbią nas kruki, wrony" (1895),
Opowiadania - m.in. Doktór Piotr, Zmierzch, Siłaczka, Zapomnienie (1895),
Promień (1897), Syzyfowe prace (1897);
1898-1910:
Ludzie bezdomni (1899),
Popioły (1903),
Dzieje grzechu (1908)
Duma o hetmanie (1908),
dramaty:
Róża (1909),
Sułkowski (1910),
Sen o szpadzie (1906);
1910-1919:
Uroda życia (1912),
Wierna rzeka (1912);
Charitas (1919),
poemat Wisła (1918),
fragment powieściowy Wszystko i nic (1914);
publicystyka:
Początek świata pracy (1918),
Projekt Akademii Literatury Polskiej (1918),
Organizacja inteligencji zawodowej (1919);
lata 1919-1925:
Przedwiośnie (1924),
Puszcza jodłowa (1925),
dramaty:
"Ponad śnieg bielszy się stanę" (1920),
Biała rękawiczka (1921),
Turoń (1923),
"Uciekła mi przepióreczka..." (1924),
publicystyka:
Snobizm i postęp (1922),
Bicze z piasku (1925).
Rękopis "Popiołów"
Dworek Stefana Żeromskiego w Ciekotach.
Grób Stefana Żeromskiego na warszawskim Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym
Każdego roku, dnia 3 czerwca, uroczyście obchodzimy "Dzień Patrona". Wspominamy wtedy wybitnego pisarza Stefana Żeromskiego - opiekuna naszej szkoły.
W roku szkolnym 2017/18 obchodzimy 40 rocznicę nadania imienia Naszej Szkole.
Dokumenty stwierdzające zgodę na nadanie Naszej Szkole imienia STEFANA ŻEROMSKIEGO.
